Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα HYDROUSA εντάσσεται στο πρόγραμμα Ορίζοντα 2020 το οποίο αποτελεί το βασικό χρηματοδοτικό εργαλείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Έρευνα και Ανάπτυξη. Συντονιστής του προγράμματος είναι το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ενώ συμμετέχουν συνολικά 28 φορείς από διάφορες χώρες της Ευρώπης. Το πρόγραμμα έχει συνολικό προϋπολογισμό 12 εκατομμύρια Ευρώ και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα και πιο ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράμματα της Ευρώπης. Εντάσσεται στα προγράμματα κυκλικής οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανάκτηση νερού και την χρησιμοποίησή του σε διάφορες εφαρμογές με στόχο την ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων μέσω της ανάκτησης νερού, υλικών και ενέργειας.
Η HYDROUSA στοχεύει στην ανάπτυξη, τη βελτιστοποίηση και την επίδειξη καινοτόμων και αποδοτικών συστημάτων χαμηλού κόστους για τη διαχείριση μη συμβατικών υδάτων σε Μεσογειακές περιοχές.
Αυτό περιλαμβάνει τη διαχείριση των λυμάτων, του βρόχινου νερού, των υπόγειων υδάτων, του θαλάσσιου νερού και της ατμοσφαιρικής υγρασίας. Η διαχείρισή τους έχει ως στόχο την αύξηση των υδάτινων αποθεμάτων των περιοχών της Μεσογείου οι οποίες αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα λειψυδρίας, αλλά και της ανάκτησης πολύτιμων υλικών και ενέργειας από τα υγρά απόβλητα. Η χρήση καλής ποιότητας μη συμβατικών υδάτων θα αυξήσει τη γεωργική παραγωγή και θα ενθαρρύνει την οικονομική δραστηριότητα των περιοχών της Μεσογείου που πλήττονται από λειψυδρία.
Η HYDROUSA αποσκοπεί στο κλείσιμο όλων των κύκλων του νερού σε τοπικό επίπεδο, αξιοποιώντας τους πόρους και προωθώντας την ιδέα της αποκεντρωμένης διαχείρισης του νερού, των υλικών, της εξοικονόμησης ενέργειας, της επεξεργασίας λυμάτων και της επαναχρησιμοποίησης του ανακτημένου νερού σε τρία νησιά Λέσβο, Τηνο και Μύκονο τα οποία αντιμετωπίζουν προβλήματα λειψυδρίας.
Το πρόγραμμα έχει έντονη ελληνική παρουσία με συνολικά 9 φορείς από Ελλάδα με τη συμμετοχή τριών δήμων, εταιριών και μη κερδοσκοπικών οργανισμών.
Επιπλέον, όλα τα συστήματα εφαρμογής των καινοτομιών HYDROUSA θα εγκατασταθούν σε 3 ελληνικά νησιά. Δύο συστήματα θα αναπτυχθούν στη Λέσβο, δύο στη Μύκονο και δύο στην Τήνο.
Στη Λέσβο θα αναπτυχθεί στην Άντισσα ένα σύστημα επεξεργασίας λυμάτων με φυσικό τρόπο, το οποίο θα είναι πλήρως ενταγμένο στο τοπικό περιβάλλον. Το σύστημα αυτό θα παράγει νερό πλούσιο σε θρεπτικά στοιχεία (άζωτο και φώσφορο) το οποίο θα είναι κατάλληλο για την άρδευση καλλιεργειών. Χρησιμοποιώντας το επεξεργασμένο νερό θα πραγματοποιηθεί άρδευση συγκεκριμένων δέντρων, θάμνων και καλλιεργειών (ελιές, ροδιές, δάφνη) καθώς σε προϊόντα με υψηλή θρεπτική αξία (ιπποφαές) και βοτάνων (λεβάντα, φασκόμηλο, ρίγανη, θυμάρι). Στόχος είναι η διοχέτευση αυτών των προϊόντων σε αγροτικούς συνεταιρισμούς καθώς και η εξοικείωση των αγροτών με τη χρήση ανακτημένου νερού.
Στην Τήνο θα αναπτυχθεί ένα καινοτόμο σύστημα αφαλάτωσης χαμηλού κόστους βασισμένο στις αρχές τις εξάτμισης κα της συμπύκνωσης συνδυασμένο με ένα θερμοκήπιο για την παραγωγή τροπικών καλλιεργειών. Επίσης θα εξετασθούν οι κύκλοι του νερού εντός μιας οικοτουριστικής μονάδας (σύστημα συλλογής βρόχινου νερού, σύστημα συμπύκνωσης υδρατμών, σύστημα επεξεργασίας λυμάτων με υγροβιότοπο, άρδευση καλλιεργιών). Στόχος είναι οι οικο-τουριστικές μονάδες να αναδειχθούν ως μια μορφή εναλλακτικού τουρισμού με εγκαταστάσεις οι οποίες είναι αυτάρκεις από πλευράς παροχής νερού, ενέργειας και τροφίμων.
Στην Μύκονο θα αναπτυχθούν μονάδες συλλογής, επεξεργασίας και διάθεσης του βρόχινου νερού και των απορροών καθώς και σύστημα εμπλουτισμού του υπόγειου υδροφορέα με βρόχινο νερό. Το νερό μετά από επεξεργασία θα διατεθεί για άρδευση ρίγανης και τοπικών καλλιεργειών.
Κατά τη διεξαγωγή του προγράμματος θα λάβουν χώρα δραστηριότητες διάδοσης του έργου, οι οποίες θα απευθύνονται στους ενδιαφερόμενους και θα περιλαμβάνουν σεμινάρια σε αγροτικούς συνεταιρισμούς, σε Δήμους, ΔΕΥΑ, διαδραστικά εργαστήρια, δημοσιεύσεις και παρουσιάσεις, εκδηλώσεις κ.ά..
Τέλος, στόχος του προγράμματος HYDROUSA αποτελεί η άμεση αλληλεπίδραση με τους πολίτες, γεγονός που θα επιτευχθεί μέσα από τη διοργάνωση θερινών σχολείων, τη δημιουργία σημείων πληροφόρησης και ενημέρωσης των πολιτών.